Taarikhda somalia 🇸🇴

Laga Bilaabo Xornimada Ilaa Rajo Cusub”

Waxay ahayd 1-dii July, 1960. Qorraxdu waxay u ifaysay dhulka sidii ubax dillaacay. Dadku waxay isugu yimaadeen magaalada Muqdisho iyaga oo lulaya calan buluug ah oo xidig cad dhexda kaga taal. Waxaa la gaaray maalintii la sugayey – maalintii Soomaaliya xornimada heshay.

Waqooyiga iyo Koonfurguna waxay isku biireen, waxayna noqdeen Jamhuuriyadda Soomaaliyeed. Dadku waxay ku heesi jireen: "Dalkaygow ha noolaado!" Waa sheeko dhabta ah, oo laga dhaxlay dhiig iyo dulqaad.

 Laakiin sheekadu halkaas kuma ekaan. Waxaa bilaabmay dadaal ay dadku ku dhisayaan dal cusub: iskuul la dhisayo, waddooyin la samaynayo, iyo calan lagu faanayo. Soomaalida waxay ahayd dad midaysan, af, diin, dhaqan iyo hiddo wadaaga. 

Sanadihii 1970-meeyadii, dalka wuxuu noqday mid awood leh oo Afrikada Geeskeeda laga yaqaan. Waxaa la qoray farta Soomaaliyeed, oo af-Soomaaliga markii ugu horreysay rasmi loo qoray. Waa guul taariikhi ah.

Laakiin nasiib darro, 1991 waxay ahayd sanadka madow. Dowladdii burburtay, dagaallo sokeeye, qaxooti, iyo baaba’. Soomaaliya waxay gashay mugdi dheer. Dad badan waxay qaxeen, qaar waa dhinteen, qaarna waxay noqdeen cod la'aan.

Laakiin mar walba waxaa jiray iftiin yar oo qarinaya rajo. Waxaa soo baxay jiil cusub, mid wax barta, mid qoraya, mid dhisaya. Waxaa jira Soomaalida dibadda joogta ee doonaya inay dalkooda u noqdaan dhakhaatiir, macallimiin, iyo hormuud. Waxaa jira dhallinyaro sida Hibo — kuwa sheekooyinka dhabta ah qori kara.

Maanta, Soomaaliya wali way u socotaa. Maalinba maalinta ka dambeysa waxaa soo muuqda iftiin – inkastoo waddadu dheer tahay. Taariikhda Soomaaliya waa sheeko ay mudan tahay in la xifdiyo, lana sii qoro, si jiilalka dambe u fahmaan waxa la soo maray.

Soomaaliya waa sheeko aan dhamaan – mid dagaal, mid nabad, mid rajo. Waa dalka indhaha sheekada ay ugu jeceyl yihiin.